اما وقتي مي گوييم برجام الزام آور نيست و طرف اين حرف ۵+۱ است، يعني آن ها اگر به تعهدات خود جامه ي عمل نپوشاندند نيز کاري از دست ما بر نمي آيد. گرچه اينکه ما به اندک تعهدات باقي مانده ي خود باقي نباشيم، مثلا محدوديت هسته اي وضع شده را ناديده بگيريم و دوباره به توسعه ي هسته اي بپردازيم، اين اقدام مصادف با بازگشت تحريم هاست.
يعني هر آنچه که نابود کرديم، بي فايده مي شود و از دست مي رود و همان احساس خسارت محض را با تقويت بيشتر حس مي کنيم. همه ي اين فرض ها وقتي جدي مي شود که جان کري مسئول تيم مذاکره کننده ي آمريکا و بالاترين مسئول سياست خارجي اين کشور مي گويد: ”براي حل مشکلات بانکي، ايران دست از حمايت از حزب الله و بشار اسد بردارد”
حقيقت ماجرا آن است که دشمن مدت ها بود، به برجام ۲و۳ و... مي انديشد. پس از تدبير رهبر انقلاب مبني بر ممنوعيت مذاکره ي مستقيم با آمريکا در موضوعات غير هسته اي، دشمن برجام را مرتبط با مسائل منطقه کرده است تا با مورد استمساک قرار دادن برجام در ديگر مسائل بتواند امتياز بيشتري از دولت يازدهم بگيرد.
از اين طرف دولت يازدهم با پيگيري سياست به اصطلاح تنش زدايي-بخوانيد تنش زدايي يک طرفه - آمريکا را به امتيازگيري بيشتر اميدوار مي کند. دولت يازدهم دل خود را خوش به تحويل چند هواپيما آن هم به صورت ناقص کرده است. واقعيت آن است که پس از انتخابات رياست جمهوري آمريکا نيز آينده ي خوشي در مقابل برجام قرار ندارد.
سه مناظره تارمپ و کلينتون به خوبي نشان داد که دوطرف در اظهارات ضد ايراني بر يکديگر سبقت مي گيرند و ترامپ بر پاره کردن برجام تاکيد دارد و از آن سو کلينتون بر حفظ برجام و افزايش ها تحريم هاي موشکي تاکيد دارد. همچنين کلينتون مفتخر است به اينکه در مدتي که در سناتور در مجلس شنا بوده است، به تحريمها عليه ايران راي مثبت داده است.
صحبت هاي اخير کري بار ديگر خط و نشاني به ظريف بود. از آن جهت اين خط و نشان خطاب به ظريف است که در اوايل سال گذشته در حين نوشتن تعهدات طرف مقابل بر روي کاغذ، در شبکه يک سيما گفت که اگر آمريکا هم ما را پس از برجام تحريم کند، راه به جايي نخواهد برد و کشورهاي ديگر به حرف او گوش نميدهند.
ظريف از آن غافل بود که نهادهاي مالي و بانکي جهان بيشتر از کشورهاي خودشان گوش به صحبتهاي آمريکا دارند. ظريف هيچ وقت تجربه نميگيرد نه از کودتاي ۲۸ مرداد نه از دفاع مقدس و حمايت آمريکا از صدام و نه از حمله به پايگاه هواپيمايي ارتش سوريه در ايام آتش بس توسط آمريکا که شناخت سران اين کشور کمي خواندن تاريخ ميخواهد و اندکي بيشتر بصيرت.
با اعلام نتياج انتخابات رياست جمهوريآمريکا که هر کدام از اين دو کانديداي مطرح (کلينتون-ترامپ) راي بياورند، بر تحريم هاي ايران در خوش بينانه ترين حالت خواهند افزود و ديگر بهانهها همچون موشکي و ماجراجويي در غرب آسيا، حقوق بشر و… را مطرح خواهند کرد.
همانطور که صالحي گفت که نگران برجام پس از انتخابات رياست جمهوري آمريکا است و حسن روحاني معلوم نيست که در دي ماه همزمان با سر کار آمدن رئيس جمهور جديد آمريکا چه خواهد کرد.